Antyoksydanty w budowaniu odporności
Odporność organizmu budujemy między innymi poprzez zdrowe nawyki żywieniowe. Żywność,
którą zjadamy, w dużej mierze wpływa na nasze zdrowie. Bardzo istotną rolę w diecie stanowią
przeciwutleniacze. Są to substancję, które zmniejszają stres oksydacyjny wywołany działaniem
wolnych rodników w organizmie. Wolne rodniki są reaktywnymi formami tlenu, które naturalnie
występują w organizmie, ale zbyt duża ich ilość działa na niekorzyść. Mają one niesparowany elektron i
dążą do odebrania elektronu innej komórce, aby go do siebie przyłączyć. Proces ten prowadzi do
dezintegracji komórek. Długotrwały stres oksydacyjny powoduję często stany zapalne, uszkodzenie
komórek (mogą prowadzić do mutacji) oraz starzenie się organizmu i choroby neurodegeneracyjne.
Przeciwutleniacze oddają swój elektron wolnym rodnikom, chroniąc zdrowe komórki.
Stan zapalny
Częstym winowajcą kulejącego układu odpornościowego jest stan zapalny. Bywa, że nie zdajemy sobie sprawy z jego występowania, ponieważ może nie dawać odczuwalnych sygnałów np. bólu. Jest to tak zwany ukryty stan zapalny. Nieleczony trwający czasami lata może upośledzać naszą odporność, zwiększając podatność na zachorowania (infekcje oraz nowotwory).
Częstym winowajcą kulejącego układu odpornościowego jest stan zapalny. Bywa, że nie zdajemy sobie sprawy z jego występowania, ponieważ może nie dawać odczuwalnych sygnałów np. bólu. Jest to tak zwany ukryty stan zapalny. Nieleczony trwający czasami lata może upośledzać naszą odporność, zwiększając podatność na zachorowania (infekcje oraz nowotwory).
Ratunek
Niezwykle ważna w tym przypadku jest dieta. Powinniśmy spożywać świeże warzywa i owoce, soki owocowe 100%. Do najsłynniejszych antyoksydantów należy witamina C, której naturalnym źródłem jest dzika róża czy acerola. Witamina C pobudza wydzielanie interferonu, czyli białka, które działa immunostymulująco i walczy z patogenami. Warto wypijać napar z dzikiej róży o orzeźwiającym kwaskowatym smaku lub dodawać ją do czarnej czy zielonej herbaty. Żywność bogata w witaminę C to czerwona papryka, natka pietruszki, cytrusy, mango, biała kapusta, truskawki, kiwi, brokuły, czarna porzeczka, jarmuż.
Niezwykle ważna w tym przypadku jest dieta. Powinniśmy spożywać świeże warzywa i owoce, soki owocowe 100%. Do najsłynniejszych antyoksydantów należy witamina C, której naturalnym źródłem jest dzika róża czy acerola. Witamina C pobudza wydzielanie interferonu, czyli białka, które działa immunostymulująco i walczy z patogenami. Warto wypijać napar z dzikiej róży o orzeźwiającym kwaskowatym smaku lub dodawać ją do czarnej czy zielonej herbaty. Żywność bogata w witaminę C to czerwona papryka, natka pietruszki, cytrusy, mango, biała kapusta, truskawki, kiwi, brokuły, czarna porzeczka, jarmuż.
Fioletowe antocyjany
Kolejną grupę przeciwutleniaczy stanowią antocyjany, które znajdują się między innymi w aronii, jagodach oraz mniej znanej czarnej malinie. To właśnie one są odpowiedzialne za fioletową barwę owoców. Oprócz właściwości wzmacniających poprawiają również funkcjonowanie narządu wzroku, a także uelastyczniają naczynia krwionośne. Jesienią i zimą, kiedy nie ma dostępu do świeżych owoców, warto sięgać po soki pasteryzowane, które zachowują prozdrowotne wartości.
Kolejną grupę przeciwutleniaczy stanowią antocyjany, które znajdują się między innymi w aronii, jagodach oraz mniej znanej czarnej malinie. To właśnie one są odpowiedzialne za fioletową barwę owoców. Oprócz właściwości wzmacniających poprawiają również funkcjonowanie narządu wzroku, a także uelastyczniają naczynia krwionośne. Jesienią i zimą, kiedy nie ma dostępu do świeżych owoców, warto sięgać po soki pasteryzowane, które zachowują prozdrowotne wartości.
Moc grejpfruta
Na szczególną uwagę zasługuje wyciąg z pestek grejpfruta, dlatego że ma dodatkowo właściwości antybiotyczne. Działanie zawdzięcza takim składnikom jak flawonoidy, witamina C, tokoferole. Hamuje rozwój chorobotwórczych bakterii. Ekstrakt także niszczy grzyby, dlatego warto go stosować podczas kandydozy. Można go używać wewnętrznie, a nawet na chore partie ciała zewnętrznie np. na dotknięty grzybicą paznokieć. Niszczy nawet bakterie oporne na antybiotyki. Należy jednak pamiętać, aby nie łączyć wyciągu z grejpfruta z lekami dlatego, że może zaburzać ich wchłanianie.
Na szczególną uwagę zasługuje wyciąg z pestek grejpfruta, dlatego że ma dodatkowo właściwości antybiotyczne. Działanie zawdzięcza takim składnikom jak flawonoidy, witamina C, tokoferole. Hamuje rozwój chorobotwórczych bakterii. Ekstrakt także niszczy grzyby, dlatego warto go stosować podczas kandydozy. Można go używać wewnętrznie, a nawet na chore partie ciała zewnętrznie np. na dotknięty grzybicą paznokieć. Niszczy nawet bakterie oporne na antybiotyki. Należy jednak pamiętać, aby nie łączyć wyciągu z grejpfruta z lekami dlatego, że może zaburzać ich wchłanianie.
Karoteny jako prowitamina A
Karotenoidy to pomarańczowożółte barwniki występujący naturalnie w wielu warzywach i owocach. Ich źródłem w żywności są; marchew, bataty, brokuły, dynia, morele, pomidory i inne. Warto wiedzieć, że duża dawka karotenów znajduję się w spirulinie. Jest to zielono-niebieska alga, która swój kolor zawdzięcza także sporej zawartości chlorofilu. Spirulina ze względu na wysoką zawartość wartościowego białka, witamin (B12, prowitamina A, witamina E), minerałów (żelazo) odżywia i dodaje sił. W organizmie człowieka karoteny są przekształcane w witaminę A. Ma ona działanie antyoksydacyjne, wpływa pozytywnie na wzrok, chroni serce i układ nerwowy, poprawia odporność, a także dba o zdrowie oraz koloryt skóry.
Karotenoidy to pomarańczowożółte barwniki występujący naturalnie w wielu warzywach i owocach. Ich źródłem w żywności są; marchew, bataty, brokuły, dynia, morele, pomidory i inne. Warto wiedzieć, że duża dawka karotenów znajduję się w spirulinie. Jest to zielono-niebieska alga, która swój kolor zawdzięcza także sporej zawartości chlorofilu. Spirulina ze względu na wysoką zawartość wartościowego białka, witamin (B12, prowitamina A, witamina E), minerałów (żelazo) odżywia i dodaje sił. W organizmie człowieka karoteny są przekształcane w witaminę A. Ma ona działanie antyoksydacyjne, wpływa pozytywnie na wzrok, chroni serce i układ nerwowy, poprawia odporność, a także dba o zdrowie oraz koloryt skóry.
Selen i cynk
Bardzo ważną funkcję w organizmie pełnią enzymy antyoksydacyjne. Należy do nich np. peroksydaza glutationowa (wytwarzana przy użyciu selenu) oraz dysmutaza nadtlenkowa (z cynku, miedzi i manganu). Największą aktywność peroksydazy odnotowano w wątrobie, gdzie bierze udział w detoksykacji. Aby produkcja enzymów antyoksydacyjnych przebiegła bez zarzutu musimy dostarczyć odpowiednie substraty. Dużą dawkę selenu dostarczymy, jedząc orzechy brazylijskie, które mają nawet w zależności od pochodzenia do 146 μg/g selenu. Jest to więcej niż dzienne zalecane spożycie (55 μg). Selen ponadto wspomaga funkcjonowanie tarczycy, poprawia płodność i wpływa na odpowiedni przebieg spermatogenezy. Cynk z kolei znajdziemy w ostrygach, wątrobie cielęcej i wołowej, pestkach dyni, białej fasoli, kaszy gryczanej i migdałach. Cynk przyspiesza gojenie się ran, bierze udział w prawidłowym wzroście i rozwoju oraz wspomaga funkcjonowaniu tarczycy. Oba te pierwiastki są niezbędne w budowaniu odporności, hamowaniu stanów zapalnych i walce z wolnymi rodnikami.
Bardzo ważną funkcję w organizmie pełnią enzymy antyoksydacyjne. Należy do nich np. peroksydaza glutationowa (wytwarzana przy użyciu selenu) oraz dysmutaza nadtlenkowa (z cynku, miedzi i manganu). Największą aktywność peroksydazy odnotowano w wątrobie, gdzie bierze udział w detoksykacji. Aby produkcja enzymów antyoksydacyjnych przebiegła bez zarzutu musimy dostarczyć odpowiednie substraty. Dużą dawkę selenu dostarczymy, jedząc orzechy brazylijskie, które mają nawet w zależności od pochodzenia do 146 μg/g selenu. Jest to więcej niż dzienne zalecane spożycie (55 μg). Selen ponadto wspomaga funkcjonowanie tarczycy, poprawia płodność i wpływa na odpowiedni przebieg spermatogenezy. Cynk z kolei znajdziemy w ostrygach, wątrobie cielęcej i wołowej, pestkach dyni, białej fasoli, kaszy gryczanej i migdałach. Cynk przyspiesza gojenie się ran, bierze udział w prawidłowym wzroście i rozwoju oraz wspomaga funkcjonowaniu tarczycy. Oba te pierwiastki są niezbędne w budowaniu odporności, hamowaniu stanów zapalnych i walce z wolnymi rodnikami.
Na wiele czynników powodujących stres oksydacyjny nie mamy wpływu. Może go powodować
zanieczyszczone środowisko, w którym żyjemy, kontakt z metalami ciężkimi czy promieniowanie.
Dlatego warto zadbać o te aspekty, na które mamy wpływ: świeża, nieprzetworzona żywność,
odpowiednio przygotowane posiłki (należy ograniczyć produkty smażone na głębokim tłuszczu,
grillowane, wędzone, zepsute czy spleśniałe) oraz niestosowanie używek i ruch na świeżym powietrzu.
BIBLIOGRAFIA:
Karoteny – Wikipedia, wolna encyklopedia
Karotenoidy - właściwości. Czym są i gdzie występują? (medme.pl)
Spirulina - alga, która dała nam życie — Solgar
Badania CRP i OB - markery stanu zapalnego. Co powoduje stan zapalny w organizmie? - Pacjent -
Diagnostyka Laboratoria Medyczne
Stan zapalny w organizmie. Jakie badania zrobić? | uPacjenta
Stres oksydacyjny - jak go uniknąć? Mito-Med
Orzechy brazylijskie - bogactwo selenu (dietetycy.org.pl)
https://dietetycy.org.pl/cynk-krolem-zycia/