Stres a odporność

Nawet gdy dbamy o zdrowe odżywiane czy wysiłek fizyczny stres może zniweczyć nasze starania i obniżyć odporność. Powinniśmy zwolnić, zatrzymać się i znaleźć czas na odpoczynek po ciężkim zapracowanym dniu. Permanentny stres zwiększa ryzyko złapania wszelkiego rodzaju infekcji, ale także zachorowania na nowotwory oraz choroby układu sercowo-naczyniowego.

Stres dla organizmu to nie tylko napięcie psychiczne, ale także nadmierny wysiłek fizyczny, przebyte operacje czy zabiegi, niewystarczająca ilość snu i stosowanie używek. Stres jest wywoływany także poprzez niezaspokojenie podstawowych potrzeb człowieka takich jak głód, pragnienie, zimno. Trzeba zadbać o to, aby spać minimum 7-9 godzin w przypadku osób dorosłych. Dzieci potrzebują jeszcze więcej snu. Dzieci w wieku szkolnym potrzebują: 9-11 godzin, młodzież: 8-10 godzin, w wieku przedszkolnym: 10-13 godzin, w wieku 1-2 lat: 11-14 godzin, niemowlęta: 12-15 godzin, a noworodki: 14-17 godzin. Sen musi być dobry jakościowo, w ciszy oraz przewietrzonej sypialni.

Reakcja organizmu na stres

Podczas sytuacji stresowych dochodzi do zmian w organizmie. Zostaje aktywowany układ nerwowy oraz hormonalny, czyli oś podwzgórzowo-przysadkowa. Odpowiada ona za kontrolowanie wszystkich gruczołów dokrewnych: tarczycy, nadnerczy, jajników lub jąder. Podczas stresu zostają wydzielone hormony: kortyzol oraz adrenalina. Stres krótkotrwały jest nieszkodliwy i motywuje nas do działania, długotrwały powoduje szkody. Następują straty energii ATP oraz magnezu. Prowadzi to do dysfunkcji mitochondriów, a następnie powstawania reaktywnych form tlenu. Zmniejsza się wytwarzanie immunoglobulin (przeciwciał), wolniej dzielą się limfocyty, gorzej działają komórki NK (natural killers). Niesie to za sobą zwiększone ryzyko chorób nowotworowych oraz autoimmunologicznych. Podczas wyczerpania organizmu, przewlekłego stresu i zmęczenia warto suplementować wit. D, C, cynk oraz magnez.

Adaptogeny

Pomocną grupą produktów są tak zwane adaptogeny. Są to zioła, które wspomagają funkcjonowanie organizmu w sytuacjach stresowych, pomagają zachować jasność umysłu, polepszają pamięć i koncentrację. Adaptogeny pomagają przywrócić równowagę emocjonalną organizmu, co przełoży się także na lepszy sen. Wśród nich wyróżnić można: różeniec górski, ashwagandę, gotu-colę, bakopę drobnolistną oraz korzeń maca.

Relaks

Szybko i skutecznie można poprawić sobie nastrój, stosując olejki eteryczne. Jeśli chodzi o ukojenie nerwów i lepszy sen dobrze sprawdza się lawenda i bergamotka. Natomiast koncentrację polepsza olejek rozmarynowy, miętowy oraz cytrynowy. Olejki możemy rozpylać, stosując dyfuzory. Nerwy ukoi także relaksacyjny masaż lub kąpiel. W tym celu kroplę olejku lawendowego dodajemy do łyżki oleju bazowego (np. ze słodkich migdałów) i wcieramy w skórę.

Aby nie ucierpiała nasza odporność, musimy ograniczyć stres w naszym życiu. Warto zadbać o relacje z innymi ludźmi. Ma to szczególne znaczenie w przypadku osób starszych, często samotnych.

BIBLIOGRAFIA:
Stres a odporność - wpływ stresu na układ nerwowy - Mito-Med
https://e-dtp.pl/stres-a-odpornosc-co-warto-wiedziec/
https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/10-sposobow-na-zdrowy-sen-dziecka
Agnieszka Ciach, Mirosława Siwka Ewelina Recka, Joanna Rohde, Agnieszka Duszyńska Olejkowe ABC, 2023